«ΜΙΑ
ΓΗ – ΠΟΛΛΟΙ
ΚΟΣΜΟΙ»:
ΤΟ
ΤΡΙΑΚΟΣΤΟ
ΔΙΕΘΝΕΣ
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ
ΣΥΝΕΔΡΙΟ
Με
το γενικό αυτό
τίτλο έγινε
κατά την
περίοδο 15-20 Αυγούστου,
στη Γλασκώβη,
το 30ό Διεθνές
Συνέδριο της
Διεθνούς
Γεωγραφικής
Ένωσης (IGU). Οι 2000 σύνεδροι
από όλο τον
κόσμο είχαν
την ευκαιρία,
όπως κάθε
τέσσερα
χρόνια, να
συναντηθούν
και να καταθέσουν
τις ιδέες τους
για το «νέο» στον
κλάδο. Η
επιτυχία του
συνεδρίου,
μετρημένη από
την κάλυψη στα
βρετανικά ΜΜΕ,
πρέπει να
θεωρηθεί
σημαντική αφού
η εφημερίδα The Independent[1] της Πέμπτης 19
Αυγούστου του
αφιέρωσε ένα
δισέλιδο, στο
φύλλο της
ημέρας με τα
αποτελέσματα
των ΑΕΙ, ενσωματώντας
μάλιστα και
ένα...
σχολικότατο
κουίζ. Και με τι
τίτλο! «Θα
χανόμαστε
χωρίς γεωγραφία».
Ποια χώρα
είναι κάτω από
την Ελλάδα;
Παρόμοιο κουίζ με αυτό της αγγλικής εφημερίδας είχαν κληθεί να λύσουν πριν μερικά χρόνια και οι δικοί μας μαθητές, σε μια πανελλήνια έρευνα. Ανάμεσα στις ερωτήσεις χρειαζόταν να απαντήσουν και ποια χώρα βρίσκεται στα νότια της Ελλάδας. Για βοήθημα δινόταν ο παγκόσμιος χάρτης χωρίς ονομασίες των χωρών. Στα νότια της χώρας μας, πάνω στο χώρο της Λιβύης υπήρχε ένας αριθμός και έπρεπε να συμπληρωθεί το όνομα της χώρας. Από πεντακόσιους περίπου μαθητές, λιγότεροι από πενήντα έδωσαν τη σωστή απάντηση. Οτι δηλαδή κάτω από την Ελλάδα βρίσκεται κύρια η Λιβύη και όχι η Αίγυπτος που ήταν η ευνοημένη λαθεμένη απάντηση...
Το
ζήτημα πάντως
για τους
γεωγράφους δεν
είναι να δοθεί
ο
χαρακτηρισμός
«αγεωγράφητη/ος»
σε κάποια/ο που
δεν ξέρει
ποτάμια και
πρωτεύουσες
αλλά να
εξηγηθεί γιατί
μερικές
έννοιες
χάνονται και
μερικές άγνοιες
επικρατούν.
Και φυσικά
αυτό ισχύει
πολύ περισσότερο
για τη χώρα μας
όπου οι λίγες
ώρες σχολικής
γεωγραφίας δεν
επαρκούν για
να προσφέρουν
επαρκή
κατάρτιση. Σε
άλλες χώρες τα
πράγματα είναι
καλύτερα. Οι
Εγγλέζοι
υπερηφανεύονται
που η
γεωγραφία
είναι ο 17ος
κατά τη σειρά
προτιμήσεων
επιστημονικός
κλάδος, ανάμεσα
σε 180 συνολικά,
στις εξετάσεις
των ΑΕΙ. Αλλά ας
ξαναγυρίσουμε
στο συνέδριο.
Γεωγραφία
σημαίνει σύνθεση
Ένας
πατριάρχης του
κλάδου, ο
Βρετανός Peter Haggett,
παίρνοντας το
λόγο από τον
πρόεδρο του
Συνεδρίου, τον
άλλο μεγάλο
της βρετανικής
γεωγραφίας,
τον Ken Gregory, έκανε
την πρώτη
ημέρα του
συνεδρίου τον
απολογισμό της
προόοδου της
επιστήμης της
γεωγραφίας. Τι
να πει κανείς
για την
επιστήμη αυτή
μπροστά σε
εβραίους
γεωπολιτικούς,
μογγόλες
γεωμορφολόγους,
καναδέζες
χαρτογράφους,
γάλλους γεωιστορικούς
και
πολυάριθμους/ες
εκπαιδευτικούς
και ΓουΣουΠιτζίδες
κάθε ηλικίας
από ολα τα μέρη
του κόσμου; Ο Χάγκετ
υπενθύμισε
αρχικά πως η
γεωγραφία
είναι μια επιστήμη-γέφυρα
ανάμεσα στις
θετικές και
τις κοινωνικές
επιστήμες.
Είναι γι’ αυτό
δύσκολο να
γίνει αντικειμενική
αξιολόγησή
της. Οι έδρες, τα
περιοδικά και
τα συνέδριά
της, όλο και
πολλαπλασιάζονται,
αλλά η πραγματική
πρόοδός της
παραμένει στις
συνθέσεις της.
Για τον Πίτερ
Χάγκετ, η λέξη
«σύνθεση»
ξέρουμε πως αποτελεί
και
υπότιτλο-κατάθεση
στο πασίγνωστο
σύγγραμμά του.
Ανάλογη λογική υπήρχε και στην τοποθέτηση του Κριστιάν Πιερέ, που αποτέλεσε τη γαλλική φωνή του συνεδρίου. Ο δήμαρχος της μικρής πόλης Σαιν-Ντιε, κοντά στο Στρασβούργο, ιδρυτής εδώ και δεκαπέντε χρόνια του Διεθνούς Γεωγραφικού Φεστιβάλ έθεσε καθαρά το ζήτημα της προόδου στη γεωγραφική επιστήμη σε όρους πολυγλωσσικά ελεύθερης ανταλλαγής ιδεών.
Μια ελληνική και μια αθηναϊκή νότα
Η
Ελλάδα ήταν
μια από τις
χώρες που οι
σκωτσέζοι γεωγράφοι
οικοδεσπότες
–μην ξεχνάμε
ότι βρισκόματε
στην όμορφη
και
αναγεννημένη
Γλασκώβη της
Σκωτίας–
θέλησαν να
παρουσιάσουν
στους
υπόλοιπους
φιλοξενούμενους.
Μια
ειδική έκδοση[2],
στην οποία
ομάδες ειδικών
παρουσίαζαν τα
γεωγραφικά
δρώμενα
μερικών χωρών,
περιλάμβανε
και την ελληνική
γεωγραφία. Όχι
βέβαια εκείνη
των ονομαστών
ταξιδευτών της
αρχαιότητας
αλλά τη σύγχρονη
γεωγραφική
εκπαίδευση.Το
κείμενο,
μολονότι
εκθείαζε την
πρόοδο που
έχει σημειωθεί
με την ίδρυση
δύο τμήματων
γεωγραφίας,
στη Μυτιλήνη
και την Αθήνα,
έκανε και λόγο
για το κενό που
υπάρχει στην
προπανεπιστημιακή
εκπαίδευση, τα
σχολικά βιβλία
και τον αποκλεισμό
της γεωγραφίας
από τις εισαγωγικές
εξετάσεις των
ΑΕΙ.
Και η Αθήνα δεν απουσίαζε από το συνέδριο. Σε μια εισήγηση που παρουσιάζονται οι πόλεις που αναφέρονται περισσότερες φορές από τους ευρωβουλευτές στα βιογραφικά τους, η πρωτεύουσά μας καταλαμβάνει τα τελευταία οχτώ χρόνια σταθερά την τέταρτη θέση. Προηγούνται –μόνο– το Λονδίνο, το Παρίσι και η Μαδρίτη. Όλες οι άλλες πρωτεύουσες και οι μεγαλουπόλεις των μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών ακολουθούν. Ο συγκεντρωτισμός έχει και τα καλά του...
[1] McCarthy, M., “Geography: We’d Be
Lost without it”, in The Independent, 19 August 2004, pp. 12, 13.
[2] Leontidou, L., Rentzos, I., “The Ebbs and Flows of Geography in Greek
Schools and Universities”, in Kent, A., Rawling, E., Robinson, A., Geographical
Education, Glasgow 2004, pp. 192-195.
[GEANDER'S 
HOME PAGE] |
© Copyright 2004 Ioannis Rentzos All rights reserved.
Get your own Free Home Page